Blok Tabanlı Örnek Proje Geliştirme: Yapay Zekâ ile Yaratıcı Çözümler Üretmek
Millî Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) 7. sınıflar için geliştirdiği Yapay Zekâ Uygulamaları-I dersinin altıncı ünitesi olan Blok Tabanlı Örnek Proje Geliştirme, öğrencileri yapay zekâ projeleri geliştirmeye teşvik eden uygulamalı bir öğrenme deneyimi sunuyor. 18 ders saatinden oluşan bu ünite, öğrencilerin blok tabanlı programlama araçlarını kullanarak görüntü işleme ve ses işleme projeleri geliştirmelerini hedefliyor. Öğrenciler, gerçek hayattan ilham alan projelerle yaratıcılıklarını ortaya koyarken, tarihimizdeki önemli şahsiyetlerin, sanatçıların ve bilim insanlarının seslerini projelerinde kullanma fırsatı buluyor. Bu makalede, ünitenin içeriğini, kazanımlarını, ders saatlerini ve öğrencilerin neler öğreneceğini adım adım açıklayacağız. Algoritmik düşünme, problem çözme becerileri ve iş birlikli çalışma gibi konuları destekleyen bu ünite, giriş seviyesindeki kullanıcılar için anlaşılır bir şekilde tasarlanmıştır.
Ünitenin Amacı ve Önemi
Blok Tabanlı Örnek Proje Geliştirme ünitesi, öğrencilerin teorik bilgilerini pratik uygulamalara dönüştürmelerini sağlıyor. 12 kazanımdan oluşan bu ünite, görüntü işleme ve ses işleme projeleriyle öğrencilerin yapay zekâ uygulamalarını gerçek hayatta nasıl kullanabileceklerini öğrenmelerine odaklanıyor. Scratch veya Blockly gibi platformlar üzerinden projeler geliştiren öğrenciler, hem teknik beceriler kazanıyor hem de yaratıcı düşünme yeteneklerini geliştiriyor. 18 ders saati boyunca, öğrenciler projelerini tasarlıyor, oluşturuyor, test ediyor ve hatalarını düzeltiyor. Özellikle tarihimizdeki önemli şahsiyetlerin seslerini kullanarak projeler geliştirmek, öğrencilerin kültürel farkındalığını artırırken teknolojiyle bağ kurmalarını sağlıyor. Bu ünite, bilimsel süreç becerileri, yaşam becerileri ve mühendislik becerilerini destekleyerek öğrencileri geleceğe hazırlıyor.
Ünitenin İçeriği ve Kazanımlar
Blok Tabanlı Örnek Proje Geliştirme ünitesi, iki ana konuya ayrılıyor: Blok Tabanlı Ortamda Görüntü İşleme Projesi ve Blok Tabanlı Ortamda Ses İşleme Projesi. Her bir kazanım, öğrencilerin yapay zekâ projeleri geliştirmesini ve bu süreçte teknik beceriler kazanmasını sağlıyor. Kazanımlar aşağıdaki gibi detaylandırılmıştır:
1. Blok Tabanlı Ortamda Görüntü İşleme Projesi
Bu bölüm, öğrencilerin görüntü işleme teknolojisinin temellerini anlamasını ve bu alanda projeler geliştirmesini sağlıyor. Kazanımlar şunlar:
- YZU.1.6.1.1. Yapay zekâ uygulamalarında görüntü işlemenin temel mantığını kavrar.
Öğrenciler, görüntü işleme teknolojisinin nasıl çalıştığını öğreniyor. Örneğin, bir yapay zekâ sisteminin bir fotoğrafı analiz ederek nesneleri veya yüzleri tanıması gibi süreçler basit bir şekilde açıklanıyor. Bu, öğrencilerin görüntü işlemenin günlük hayatta (örneğin, güvenlik kameralarında veya telefon kameralarında) nasıl kullanıldığını anlamasını sağlıyor. - YZU.1.6.1.2. Blok tabanlı ortamda görüntü işleme projesi tasarlar.
Öğrenciler, Scratch veya Blockly gibi platformlarda bir görüntü işleme projesinin planını yapıyor. Örneğin, bir fotoğrafın renklerini değiştiren veya belirli bir nesneyi tanıyan bir proje tasarlayabilirler. Bu süreç, algoritmik düşünme becerilerini geliştiriyor. - YZU.1.6.1.3. Blok tabanlı ortamda görüntü işleme projesi oluşturur.
Öğrenciler, tasarladıkları projeyi blok tabanlı programlama araçlarıyla hayata geçiriyor. Örneğin, bir görüntü işleme projesinde, bir fotoğrafın belirli bir bölümünü öne çıkaran bir uygulama geliştirebilirler. Bu, öğrencilerin kod bloklarını birleştirme yeteneğini güçlendiriyor. - YZU.1.6.1.4. Blok tabanlı ortamda görüntü işleme projesini gerçek zamanlı olarak test eder.
Öğrenciler, geliştirdikleri projeyi çalıştırarak sonuçlarını anında görüyor. Örneğin, bir nesne tanıma projesinin doğru çalışıp çalışmadığını test edebilirler. Bu süreç, öğrencilerin projelerini geliştirirken problem çözme becerileri kazanmasını sağlıyor. - YZU.1.6.1.5. Blok tabanlı ortamda uygulamanın olası hatalarını ayıklar.
Öğrenciler, projelerinde karşılaştıkları hataları (örneğin, yanlış çalışan bir kod bloğu) tespit edip düzeltiyor. Bu, hata ayıklama sürecini öğrenmelerini ve sabırlı bir şekilde problem çözmelerini teşvik ediyor. - YZU.1.6.1.6. Blok tabanlı ortamda görüntü işleme projesini kaydeder.
Öğrenciler, projelerini platformda kaydederek çalışmalarını saklamayı öğreniyor. Bu, projelerinin daha sonra geliştirilmesi veya paylaşılması için önemli bir adım.
2. Blok Tabanlı Ortamda Ses İşleme Projesi
Bu bölüm, öğrencilerin ses işleme teknolojisinin temellerini anlamasını ve bu alanda projeler geliştirmesini sağlıyor. Kazanımlar şunlar:
- YZU.1.6.2.1. Yapay zekâ uygulamalarında ses işlemenin temel mantığını kavrar.
Öğrenciler, ses işleme teknolojisinin nasıl çalıştığını öğreniyor. Örneğin, bir sesli asistanın konuşmayı algılama veya bir şarkıyı analiz etme süreci basit örneklerle açıklanıyor. Bu, öğrencilerin ses işlemenin günlük hayatta (örneğin, telefonlardaki sesli komut sistemlerinde) nasıl kullanıldığını anlamasını sağlıyor. - YZU.1.6.2.2. Blok tabanlı ortamda ses işleme projesi tasarlar.
Öğrenciler, bir ses işleme projesinin planını yapıyor. Örneğin, bir ses dosyasını analiz eden veya konuşmayı metne çeviren bir proje tasarlayabilirler. Tarihimizdeki önemli şahsiyetlerin, sanatçıların veya bilim insanlarının seslerini kullanmaları teşvik ediliyor. Örneğin, bir öğrencinin Atatürk’ün bir konuşmasını analiz eden bir proje tasarlaması kültürel bir bağ kuruyor. - YZU.1.6.2.3. Blok tabanlı ortamda ses işleme projesi oluşturur.
Öğrenciler, tasarladıkları ses işleme projesini blok tabanlı programlama araçlarıyla hayata geçiriyor. Örneğin, bir ses dosyasının tonunu değiştiren veya belirli kelimeleri tanıyan bir uygulama geliştirebilirler. - YZU.1.6.2.4. Blok tabanlı ortamda ses işleme projesini gerçek zamanlı olarak test eder.
Öğrenciler, projelerini çalıştırarak sonuçlarını anında test ediyor. Örneğin, bir ses tanıma projesinin doğru kelimeleri algılayıp algılamadığını kontrol edebilirler. - YZU.1.6.2.5. Blok tabanlı ortamda uygulamanın olası hatalarını ayıklar.
Öğrenciler, ses işleme projelerindeki hataları tespit edip düzeltiyor. Örneğin, bir ses dosyasının yanlış algılanması durumunda kod bloklarını yeniden düzenlemeyi öğreniyorlar. - YZU.1.6.2.6. Blok tabanlı ortamda ses işleme projesini kaydeder.
Öğrenciler, projelerini platformda kaydederek çalışmalarını saklamayı ve paylaşmayı öğreniyor.
Öğrenme Süreci ve Yöntemler
Blok Tabanlı Örnek Proje Geliştirme ünitesi, 18 ders saati boyunca bilişim teknolojileri sınıflarında veya etkileşimli tahtalar üzerinden uygulamalı olarak işleniyor. Öğretmenler, öğrencilerin keşfetme, sorgulama ve iş birlikli çalışma becerilerini geliştirmesine rehberlik ediyor. Örneğin, bir ders saatinde öğrenciler, bir görüntü işleme projesi için grup çalışması yaparak bir nesne tanıma uygulaması tasarlayabilir. Başka bir derste, tarihimizdeki bir bilim insanının ses kaydını kullanarak bir ses işleme projesi geliştirebilirler. Bu süreç, algoritmik düşünme, hata ayıklama ve proje yönetimi becerilerini güçlendiriyor. Gerçek zamanlı testler, öğrencilerin projelerinin sonuçlarını anında görmesini sağlayarak öğrenme sürecini daha etkili hale getiriyor.
Etik ve Kültürel Bağlantı
Bu ünite, öğrencilerin yapay zekâ ve etik konusuna duyarlılık geliştirmesini sağlıyor. Özellikle kişisel veri güvenliği, ses ve görüntü projelerinde dikkat edilmesi gereken bir konu olarak ele alınıyor. Örneğin, bir ses işleme projesinde kullanılan ses kaydının izinsiz paylaşılmasının etik sorunları tartışılıyor. Ayrıca, tarihimizdeki önemli şahsiyetlerin, sanatçıların ve bilim insanlarının seslerini kullanmak, öğrencilerin kültürel mirasa saygı duymasını ve teknolojiyle bu mirası nasıl birleştirebileceklerini öğrenmesini sağlıyor. Özel gereksinimli bireyler veya yaşlılar için projeler geliştirme fikri, toplumsal fayda odaklı düşünmeyi teşvik ediyor.
Ünitenin Önemi
Blok Tabanlı Örnek Proje Geliştirme ünitesi, öğrencilerin yapay zekâ teknolojilerini uygulamalı olarak deneyimlemesini sağlayan kritik bir adım. Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi’ne uygun olarak tasarlanan bu ünite, bilimsel süreç becerileri, yaşam becerileri ve mühendislik becerilerini destekliyor. Öğrenciler, görüntü işleme ve ses işleme projeleriyle algoritmik düşünme, problem çözme ve yaratıcılık becerilerini geliştiriyor. 18 ders saati boyunca yoğun bir şekilde uygulamalı öğrenme sunan bu ünite, öğrencileri geleceğin teknoloji liderleri olmaya hazırlıyor.
Blok Tabanlı Örnek Proje Geliştirme ünitesi, ortaokul öğrencilerini yapay zekâ projeleriyle buluşturan heyecan verici bir öğrenme yolculuğu. 18 ders saati boyunca, öğrenciler görüntü işleme ve ses işleme projeleri geliştirerek blok tabanlı programlama becerilerini güçlendiriyor. Tarihimizdeki önemli şahsiyetlerin seslerini kullanarak projeler üretmek, kültürel farkındalığı artırırken teknolojiye olan ilgiyi pekiştiriyor. İş birlikli çalışma, hata ayıklama ve etik sorumluluk gibi becerilerle donatılan öğrenciler, yapay zekâ çağında yaratıcı ve bilinçli bireyler olarak yetişiyor. Türkiye’nin teknoloji odaklı eğitim vizyonunun bir parçası olan bu ünite, geleceğin yenilikçi projelerine ilham veriyor.
blok tabanlı proje geliştirme, yapay zekâ uygulamaları, MEB yapay zekâ, ortaokul müfredatı, görüntü işleme, ses işleme, blok tabanlı programlama, Scratch, Blockly, algoritmik düşünme, hata ayıklama, iş birlikli çalışma, bilimsel süreç becerileri, yaşam becerileri, mühendislik becerileri, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi, yapay zekâ eğitimi, gerçek zamanlı test, kişisel veri güvenliği, etik ilkeler, özel gereksinimli bireyler, tarihsel şahsiyetler, teknoloji